Bài 7: Thành lập Nhà máy cán thép NatSteelVina - liên doanh đầu tiên về sản xuất thép giữa Việt Nam và Singapore: Xây dựng, lắp đặt và chạy thử nhà máy - Ký ức người trong cuộc phía đối tác Singapore.
(Bài viết của ông Joseph Yong, Nguyên Phó chủ tịch, Giám đốc điều hành Tập đoàn NatSteel Holdings Singapore - người trực tiếp chỉ đạo lắp đặt nhà máy)
Tôi rất vui khi được nhớ lại và được viết về những ngày đầu của NatSteelVina nhân Lễ kỷ niệm 30 năm thành lập. Tôi tự hào và phấn khởi khi thấy Công ty NatSteelVina làm ăn phát đạt trong bối cảnh thị trường cạnh tranh và nhiều bất ổn ngày nay. Tôi muốn chúc mừng ban quản lý và nhân viên vì những nỗ lực tuyệt vời của các bạn.
Quay ngược thời gian về 30 năm trước. Sau khi đàm phán và làm các thủ tục pháp lý để thành lập liên doanh, chúng tôi khởi đầu là một công ty liên doanh giữa Công ty Gang Thép Thái Nguyên (tên gọi lúc bấy giờ của TISCO), Southern Steel Bhd (Malaysia) và NatSteel (Singapore). NatSteel được giao nhiệm vụ cung cấp công nghệ và xây dựng nhà máy từ đầu. TISCO sẽ cung cấp đội xây dựng dân dụng và hỗ trợ hậu cần. Sự hợp tác đã diễn ra suôn sẻ. TISCO đã dọn sạch một nhà xưởng cũ sát với nhà máy luyện thép TISCO để làm địa điểm xây dựng nhà máy cán cho Công ty liên doanh thép NatSteelVina (nay là Công ty TNHH NatSteelVina – NSV). Trong khi đó, một nhóm dự án cũng được thành lập để tháo dỡ một nhà máy cán thép ở Lulea, Thụy Điển, song song với đó là tháo lắp thiết bị tại Singapore để phục vụ thiết bị cho nhà máy NSV. Thiết bị từ Thụy Điển được vận chuyển sang Malaysia để sửa chữa, sau đó được chuyển đến Thái Nguyên cùng với các thiết bị khác từ Singapore chuyển sang để thực hiện công tác lắp đặt nhà máy NatSteelVina[1].
Nhà máy NatSteelVina năm 1994
Tại Singapore, dưới sự hướng dẫn của Tổng giám đốc điều hành đầu tiên[2] của NSV (ông Koh Teng Kay quá cố), tất cả các kỹ sư đã được đưa vào một khóa học cấp tốc về giao tiếp tiếng Việt ngoài thiết kế và bảo dưỡng thiết bị của nhà máy. Hơn 20 kỹ sư và kỹ thuật viên đã tham gia vào dự án. Trên công trường xây dựng nhà máy, đội xây dựng của TISCO đã bắt đầu xây dựng ống khói lò của lò nung phôi và bên cạnh đó chuyển đổi một trong những gian nhà xưởng của nhà máy luyện thép của họ thành nhà xưởng chính của nhà máy cán NSV. Đội ngũ xây dựng của TISCO đã nỗ lực rất nhiều để cải tạo toàn bộ một tầng của nhà khách của họ để làm văn phòng và ký túc xá tạm thời cho các chuyên gia của Singapore. Trong thời gian này, các thành viên trong nhóm đã có rất nhiều kỷ niệm đẹp tại nhà khách TISCO, ngay cả sau khi NSV đi vào hoạt động.
Một góc nhà khách TISCO và các chuyên gia Singapore
Việc lắp đặt thiết bị và vận hành thử nhà máy đã được chứng minh là cả thách thức lớn và thú vị đối với chuyên gia từ Singapore và các đồng nghiệp người Việt Nam. Chúng tôi đã chia sẻ những gì chúng tôi học được trong quá trình lắp đặt và cài đặt hệ thống. Với sự nỗ lực vì công việc chung, tất cả chúng tôi đã cùng nhau trao đổi và học tập ngôn ngữ của nhau. Các đồng nghiệp Việt Nam đã học nói tiếng Anh và tất cả những người nước ngoài đã học tiếng Việt. Chúng tôi đã làm việc và sống cùng nhau. Thường xuyên có các trận bóng đá và các chuyến tham quan thành phố Hà Nội trong những ngày nghỉ. Cuối cùng cũng đến ngày nhà máy sẵn sàng hoạt động.
Bàn nâng hạ & các giá cán thô NSV những ngày đầu mới lắp đặt
Đó là vào mùa đông và gần Tết. Do thời tiết lạnh nên tôi nhớ hầu hết mọi người đang tập trung quanh lò nung phôi để giữ ấm bởi quá trình chạy thử kéo dài đến tận khuya. Cuộn thép cuộn đầu tiên cuối cùng đã ra lò và đi vào khu vực đóng bó thành công sau rất nhiều lần thử nghiệm. Mọi người nhảy cẫng lên vì sung sướng, rồi bắt đầu lễ mừng năm mới đầu năm. Đó là Tết năm 1995.
Hệ thống bàn vòng thời sơ khai của NSV
Nhà máy tiếp tục cải tiến và được trang bị thêm để đạt năng suất cao hơn kể từ ngày đó. Đã có nhiều buổi đào tạo nhân sự giữa NSV và NatSteel. Một số khóa đào tạo được thực hiện ở Singapore, nhưng hầu hết là ở Thái Nguyên. Nhưng luôn có một kết quả được tạo lên từ những tương tác này. Tình bạn gắn bó và lâu dài cho đến tận ngày nay. Vive la NatSteelVina!
Từ trái qua phải kỹ sư tự động hóa Hong Chaong Kock, Ông Trần Quang Hợp, Ông Nguyễn Tiến Thành, Phiên dịch Đỗ Hoàng Yến, Lê Khắc Giang và kỹ sư Gan Seng Tiong
Singapore, ngày 12 tháng 6 năm 2023
(còn nữa)
[1] Do nhà máy MBM1 của Singapore và Luela của Thụy Điển chỉ sản xuất thép cây và cuộn nên cần thiết bị từ 2 nhà máy cho phù hợp sản xuất cả thép cây và cuộn của NatSteelVina
[2] Ông Koh Teng Kay là Tổng giám đốc thứ 2 sau ông Chin Kong Tad nhưng là Tổng giám đốc điều hành đầu tiên vì ông Chin Kong Tad chỉ thực hiện công tác ký kết hợp đồng liên doanh sau đó về nước không tham gia triển khai lắp đặt và vận hành nhà máy nên ông Koh Teng Kay được phía Singapore coi là Tổng giám đốc điều hành đầu tiên.